دردهای مقعدی

از علل درد مقعد یا باسن می توان به  شقاق مقعد، آبسه مقعد، هموروئید ترومبوزه، تومورهای مقعدی و تورم پروستات و نیز گاهی علل روحی مثل اضطراب شدید می باشد.

روش تشخیص :

شرح حال دقیق و معاینه (مشاهده و معاینه با انگشت) و نهایتا رکتوسیگموئیدسکپی کلیدهای اصلی تشخیص درد مقعد هستند.

1 – هموروئید ترومبوزه (هموروئید بیرونی یا هموروئید اورژانس یا هموروئید ه ای)

یکی از شایع ترین علل درد ناگهانی مقعد و اطراف مقعد یا باسن می باشد که بطور ناگهانی و در افراد کاملا سالم بدون هیچ پیش زمینه ای از بیماری های مقعد ظاهر می گردد. و اگر چه در هر سنی دیده می شود ولی بیشترین شیوع آن در سنین بین تا 35 می باشد. از عوامل مساعد کننده این بیماری برداشتن اجسام سنگین و یا زور زدن شدید حین دفع می باشد. اما مطالعات اخیر تاثیر فاکتورهای روحی و بخصوص استرس را در بروز آن موثر می دانند. درمان این موارد در مواردی که اندازه توده هموروئید ترومبوزه در حد 0.5 سانتی متر باشد تا 50% با دارو قابل انجام می باشد اما در موارد بزرگتر از این یا حتی موارد کوچکتر که درد باسن بیمار شدید می باشد حتما به روش جراحی سنتی و ترجیحا به کمک لیزر و با بی حسی موضعی و به صورت سرپایی انجام پذیر است. بلافاصله بعد از انجام درمان درد مقد بیمار بهبود یافته و می تواند به سر کار بازگردد.

2 – آبسه مخرج (آبسه پرآنال – کورک یا دمل)

یکی از علل شایع درد مقعد و اطراف آن آبسه پرآنال یا دور مقعدی می باشد و معمولا در هر سنی اتفاق می افتد اما در سنین 20 تا 35 بیشتر می باشد. در شروع علائم به صورت درد مبهم ناحیه مقعد همراه با کوبیدگی بدن و بی اشتهایی و گاهی این علائم با یک سرماخوردگی معمولی که همین علائم دارد از سوی بیمار به اشتباه تفسیر می شود اما به تدریج که بیماری پیشرفت می کند درد مقعد سریع تر شده به طوری که حتی با حرکت و یا سرفه کردن درد بیمار تشدید می گردد و بیمار حتی به علت درد شدید باسن نمی تواند بنشیند و تمایل دارد به طور ایستاده قرار گیرد . تب بیمار در مراحل پیشرفته تر بیماری به 39 درجه سانتی گراد و حتی بالاتر همراه با لرز شدید می رسد. درمان آن حتما و در هر مرحله ای جراحی و به صورت تخلیه آبسه و یا دمل می باشد و معمولا با لیزر و به صورت سرپایی قابل انجام است. بلافاصله بعد از پایان عمل بیمار احساس راحتی و بهبود کامل نموده و تب بیمار قطع می گردد .

3 – شقاق مقعد – فیشر

پارگیtearing  و خراشیدگی و ترک abrasion و زخم در مخرج را شقاق یا فیشر گویند. این پارگی سبب اسپاسم(انقباض) اسفنگتر داخلی مخرج می شود و این یکی خود سبب درد و افزایش عمق پارگی بر اثر کاهش خونرسانی به مخرج شده و زخم شدید می شود.

شیوع: از نوزادی تا پیری دیده می شود و کلا بی نهایت شایع است.

علل: معمولا یبوست و اسهال طولانی و زور زدن streining زیاد در موقع دفع مدفوع و زایمان و استفاده طولانی از ملین ها عامل آن است.

· گاهی فشار داخل کانال مخرج بعلت افزایش فعالیت (تونیسیته) سیستم اسفنکتریک ( سیستم کنترل دفع مدفوع) بالا می باشد و در نتیجه خونرسانی به پوست ومخاط مخرج مختل می شود و شقاق ایجاد می شود.

· اختلالات روحی و روانی نیز سبب افزایش تونوسیته سیستم اسفنکتریک شده و گاهی سبب شقاق می شود.

· علل ناشناخته :گاهی در هر حال علتی واضح برای شقاق پیدا نمی شود.

علائم: درد مخرج و خونریزی علائم اصلی آن است.

درد مقعد یا باسن مهمترین عامل تشخیصی شقاق می باشد این درد در زمان دفع تشدید می شود و نیز دوره ای می باشد یعنی دوره های پی در پی تسکین و عود دارد و درد در هر دوره شدید و طولانی تر می شود تا اینکه دائمی شود. منحنی زیر درد در نظر داشته باشید. به دلیل تشدید درد مقعد در زمان دفع بیمار حتی المقدور از دفع مدفوع امتناع می کند و لذا یبوست تشدیده شده و آن نیز سبب شدید تر شدن زخم شده و چرخه معیوب ایجاد می شود. اگر از شروع اولین درد 6-3 هفته گذشته باشد آنرا شقاق حاد واگر بیشتر باشد آنرا شقاق مزمن گویند و شقاق مزمن اغلب یک حاشیه برجسته در اطراف خود دارد.

شقاق حاد معمولا با درمان طبی و داروی درمان می شود ولی شقاق مزمن اغلب نیازمند جراحی (لیزری یا استاندارد) است.